Kenndur klerkur dansar

 

Síðastliðið vor efndum við til dansmessu í Akureyrarkirkju. Þar dansaði prestur í fullum skrúða eins og sést á mynd Þórhalls Jónssonar hér að ofan. Á henni stígur undirritaður dans við danshöfundinn Sigyn Blöndal - og söfnuðurinn allur er á iði.

Danshefð íslenskra presta er ekki rík. Þó hafa þeir fengið sér snúning og þá helst í öðru samhengi en við helgihald í kirkju.

Á fyrri hluta 19. aldar gerði enski grasafræðingurinn William Jackson Hooker vísindaleiðangur hingað til lands. Ritaði hann bók um ferðina, Journal of a Tour in Iceland, sem út kom árið 1811.

Í ritinu Ísland framandi land frá 1996 sem Sumarliði Ísleifsson skrifaði, er eftirfarandi endursögn á kafla úr bók grasafræðingsins (bls. 127):

Hooker segir ýmsar sögur af kynnum sínum af landsmönnum, sumar grátbroslegar. Ein þeirra er af prestinum í Miðdal í Laugardal og fjölskyldu hans. Fyrir utan prestskap var klerkur eftirsóttur járnsmiður og reyndi á þann hátt að drýgja lúsarlegar tekjur sínar. Hvorugt prestshjóna var heilt heilsu. Karl var veikur í mjöðm og taldi að Hooker gæti ef til vill veitt sér hjálp vegna þekkingar sinnar á grösum. Hooker taldi alla annmarka á því en var tilleiðanlegur að gefa honum romm til að þvo brjóst sjúkrar konu sinnar. Þegar þvottinum var lokið reyndist vera afgangur af romminu og drakk klerkur það sem eftir var. Varð hann þá svo kátur að hann tók að dansa fyrir framan bæinn, þrátt fyrir ónýta mjöðm, heimilisfólki til mikillar skemmtunar, að undanskilinni prestsfrúnni. Klerkur vildi fá hana til að dansa við sig en hún koma honum í rúmið, og hafði brátt betur.

Þessi litla saga segir okkur til dæmis það um dansinn, að við dönsum þegar við erum kát og okkur líður vel. Í dansinum gefum við öðrum af gleði okkar. Dansinn gerir ekki mannamun. Menn dansa ekki eftir stéttum eða mannvirðingu. Svo berskjölduð erum við í dansinum og svo afhjúpandi er hann, að sumum getur þótt nóg um - hvort sem við dönsum drukkin af rommi eða heilögum anda.

Athugasemdir

[Jón Steinar Ragnarsson, 30.10.2011 kl. 22:35]

Kirkjan bannaði hér dans á miðöldum og gott ef ekki söng og hljóðfæraleik. Þetta varði í einhverri mynd fram á 18. öld allavega og má rekja menningarfátækt okkar á þessum sviðu til þessara geistlegu gleðigjafa kirkjunnar.

Mönnum var leyft að tóna, hver með sínu nefi í kirkju, eins og enn sést í sálmabókum.

Það er engin leið að tengja kirkjuna við gleði. 

[Svavar Alfreð Jónsson, 31.10.2011 kl. 01:05]

Gleði í kirkju pirrar suma.

[Sigurður Herlufsen (IP-tala skráð) 31.10.2011 kl. 01:42]

Athyglisvert!

Ég kannast við að það þótti ekki góður siður að klappa í kirkju, þó verið væri að syngja gleðilög fólki til upplyftingar.

Sem betur fer er það að breytast og við megum nú tjá gleði okkar og þakklæti með lófaklappi.

Þetta með hófstilltan dans er einnig ágætt að skoða.

Hins vegar er mikill vandi að framkvæma slíka tjáningu, vegna þess að dansinn er oftast tengdur þeim svæðum þar sem helgihald er sýst inni í myndinni.

Þess vegna hefur það mest að segja hvað býr í hug og hjarta þegar dans og önnur tjáning fer fram, er reyndar aðalmálið. Sé verið að dansa Guði til dýrðar þá er líklegast að það komi fram í dansinum sem mun þá sýna gleði, háttvísi og notalega nærveru.

Ekki sé ég betur en herra presturinn Svavar Alfreð komi einmitt slíkum skilaboðum á framfæri.

Ég þakka þér fyrir, gaman að sjá eitthvað nýtt úr kirkjunni.

Sigurður Alfreð

[Jón Steinar Ragnarsson, 31.10.2011 kl. 07:47]

Það er vissulega ánægjulegt ef menn eru að reyna að gera á þessu bragarbót, en ég er ekki viss um að það breyti í neinu eðli trúarsöfnuða að fólk hoppi og skoppi og spili popp. Það er gert í þessum "iðnaði" um allan hinn vestræna heim til að bregðast við fækkun. Innihaldið er það sama. Hræðsluáróður í glanspappír og ógrundaður fagurgali og loforð.

Trúarbrögð sem byggja á því að heimsendir sé stöðugt handan við hornið og krefst algerrar sjálfsafneitunnar og undirlægju, fordæmimgar og mannamunar, geta ekki verið gleðiefni. 

Gleði í kirkju pirrar mig ekki. Hræsni, undirferli og lygi er það sem pirrar mig helst. Hvað með þig?

[Jón Steinar Ragnarsson, 31.10.2011 kl. 08:20]

Það er annars orðin einkennileg þróun innan kirkjunnar, sem ég held að eigi stæstan þátt í vantrú manna á henni og hlutverki hennar, en það er sú árátta Biskups og preláta að eyða sunnudasgsprédíkunum sínum í lítt svo dulið þrátt og sjálfsvorkunnartal um innri málefni kirkjunnar og deilur hennar.  (svo ekki sé minnst á árásir á þá sem gagnrýna kirkjuna eða voga sér að halda í aðrar lífsskoðanir).

Það fólk sem sækir kirkju býst við að fá að heyra hughreystingu og eitthvað vel valiðð og mjúkt úr guðsorðinu. Sumir sækja kirkju frekar þegar á móti blæs í leit að svörum og fró, en allt sem mætir þeim er pólitík og argaþras um líðandi málefni innan kirkjunnar.  Þú ert sekur um þetta líka.

Sjálfhverfa kirkjunnar manna er svo áberandi í þessu samhengi að manni liggur við að kalla þetta siðferðisbrest.  Ykkur virðist fjandans sama um fólkið. Þannig horfir það allavega við á yfirborðinu.

Ef þið bara gerðuð ykkur grein fyrir þessu og færuð að sinna því sem ykkur er borgað fyrir, þá er máske vona um að úr rætist.

Takið ykkar prívat pólitík og fórnarlambavæl úr prédíkunarstólnum. Það er það sem er að gera útaf við kirkjuna Svavar. Hættið að misnota aðstöðu ykkar. 

[Svavar Alfreð Jónsson, 31.10.2011 kl. 09:15]

Takk fyrir þetta, Jón Steinar, ég tek undir margt í máli þínu. Og til að fyrirbyggja misskilning er ég líka þakklátur fyrir hitt sem ég get ekki tekið undir. Það er oft tilvistarútvíkkandi.

Gleði í kirkju hefur kannski helst pirrað þá sem hafa viljað banna þar flest gleðilæti og á ég þar við ýmis kirkjuyfirvöld.

[Erla Magna Alexandersdóttir, 31.10.2011 kl. 18:10]

Þetta er hinn virðulegasti prestur og messur  yrðu sóttar betur ef það væri gleði og lettleiki yfir athöfninni.

 Mer finnst messur Svertingja með söng og dansi með tilþrifuf þar sem allir mæta- eitthvað sem prestar ættu að skoða betur !