Náðin sem bandamaður mennskunnar

Í athugasemdum við pistil hér að neðan báðu tveir bloggvinir mig að skýra aðeins náðina og hvernig væri hægt að segja hana bandamann mennskunnar.

 Orðið náð er komið af gríska orðinu cháris. Það er af sama stofni og cháirein - að gleðjast - og chára - gleði. Náð er því nokkuð sem gleður manninn, kemur honum gleðilega á óvart. Cháris er á latnesku gratia.

Þegar þegn á dögum Nýja testamentisins var náðaður af konungi sínum þýddi það meira en að sakamanni hafi verið fyrirgefið. Náðun fól í sér að konungurinn hafði persónuleg afskipti af örlögum þess sem náðaður var. Náðin í Nýja testamentin hefur sömu þýðingu. Þar er um að ræða milliliðalaus afskipti Guðs af manninum.

Afstaða okkar til Guðs einkennist gjarnan af því að við höldum að Guð sé að rukka okkur um eitthvað. Hann eigi jú inni hjá öllum. Smásyndir hér og þar og jafnvel stórsyndir. Guð hlýtur að vilja stefna okkur til reikningsskila. Hann á margt sökótt við okkur.

Þegar talað er um náð Guðs er verið að benda á að hann sjái okkur ekki með augum rukkarans, heldur opni okkur faðminn og taki okkur í sátt eins og við erum.

Hann rukkar okkur ekki um getu, hæfileika, afl eða gæði. Við þurfum ekki að vinna okkur inn elsku hans. Hann elskar okkur ekki vegna þess að við séum svo frábær, höfum náð svo ágætum árangri og komið svo miklu til leiðar. Hann elskar okkur af náð og í náðinni gefur hann okkur hlutdeild í sjálfum sér án milliliða.

Þegar Lúter mómælti sölu aflátsbréfa á sínum tíma var það ekki síst með rökum náðarinnar. Maðurinn kaupir sér ekki inn velþóknun Guðs. Hann vinnur ekki fyrir henni. Hann á ekki heimtingu á henni í krafti auðs, hæfileika eða góðra verka. Guð elskar manninn vegna þess að hann hefur kosið að gera það. Hann elskar okkur af náð.

Elska hans er ókeypis. Án skilyrða. Hún er líka ætluð þeim sem ekkert eiga eða geta. Og ef til vill fyrst og fremst þeim því þeir sem geta mikið og eiga mikið hafa oft ekkert með neinn Guð að gera, nema þá til að þakka honum fyrir að vera ekki lúserar.

Athugasemdir

[Greta Björg Úlfsdóttir, 3.9.2007 kl. 10:21]

Þörf áminning í árangurstengdum hugsunarhætti okkar nútímafólks.

[Ragnheiður , 3.9.2007 kl. 12:25]

Góður pistill og ég naut þess að lesa hann.

[Svavar Alfreð Jónsson, 3.9.2007 kl. 13:47]

Elsku Ragnheiður! Þú getur ekki ímyndað þér hvað mér þykir vænt um að fá þetta komment frá þér.

Veri drengurinn þinn vafinn náðarörmum og megi góður Guð hugga ykkur og styrkja.

[krossgata, 3.9.2007 kl. 20:00]

Góður pistill.  Ég náði líka miklu meira sambandi við náðina í samhengi við fyrri pistilinn.  Mikið gott að rifja upp hvað náðin er.  Náðin er bandamaður í umburðarlyndi sínu og elsku.

[Gréta (IP-tala skráð) 4.9.2007 kl. 19:07]

Sæll Svavar,

sem áhugamanneskja um orðsifjafræði hefði ég áhuga á að vita hvernig orðið "chari" verður að "náð". Gríska orðið inniheldur hvorki "n" né "þ/ð" hljóð [né íslenska orðið k/h eða r], og ég hefði gaman af því að fá skýringar á hvernig hljóðbreyting eða -þróun hefði átt sér stað, og hvort hún hafi komið til okkar í gegnum germanska tungu eða latínu.
Nema þú sért að meina að gríska orðið "chari" þýði það sama og íslenska/norræna orðið "náð".

[Svavar Alfreð Jónsson, 4.9.2007 kl. 22:12]

Rétt hjá þér, Gréta. Nákvæmara hefði verið að segja að orðið "náð" sé þýðing á gríska orðinu "cháris".

[Hólmgeir Karlsson, 4.9.2007 kl. 22:40]

Þetta var góð lesning Svavar, takk fyrir það :)
Varðandi síðustu setninguna þína, sem mér finnst gæta ofurlítillar glettni í, þá held ég nú að "auðmenn" þurfi ekkert minna á náðinni og elskunni að halda en aðrir til að verða ekki "lúserar" á sál og sinni :)

Bestu kveðjur

[Greta Björg Úlfsdóttir, 5.9.2007 kl. 00:10]

Hólmgeir, ef ég skil hann Svavar rétt þá er hann þarna í leiðinni að vísa til þess hvernig faríseinn baðst fyrir og þakkaði Guði fyrir að vera ekki eins og tollheimtumaðurinn. En sannarlega geta auðmenn örugglega talist til þeirra sem eru fátækir í anda, þó pyngjan sé þung, og teljast þar með til hinna svokölluðu lúsera. Og hver er nú svosem ekki Guðjón bak við tjöldin?