Prédikunin

Í kjölfar umdeildrar prédikunar unglingspilts í Laugarneskirkju á æskulýðsdegi Þjóðkirkjunnar hafa menn velt fyrir sér eðli prédikunarinnar.

Prédikari hefur vald og engum ætti að hleypa í stólinn sem ekki gerir sér grein fyrir því, hvort sem um er að ræða fimmtán ára strák eða rígfullorðinn og sprenglærðan eðalklerk.

Vald prédikarans er í því fólgið að hann má tala en hinir verða að þegja - og jafnvel að hlusta á það sem hann segir hvernig sem þeim líkar það.

Valdi er oft misbeitt og sagan sýnir að manneskjan kann illa að fara með það. Við prédikarar erum þar engin undantekning. Of langar ræður er algengasta ofbeldið sem áheyrendur þurfa að þola af prédikurum. Það er þó ekki það versta.

Stundum föllum við prédikarar í þá gryfju að telja prédikun okkar vera orð Guðs. Þó að siðbótarmennirnir hafi staðhæft "praedicatio verbi Dei est verbum Dei" (prédikun orðs Guðs er orð Guðs) er málið ekki svo einfalt. Áhrifamesti guðfræðingur síðustu aldar, Karl Barth, sagði verkefni prédikarans vonlaust. Einungis Guð sjálfur geti um sig rætt.

Eina von prédikarans er sú að Guði þóknist að tala í hinum mannlegu orðum hans.

Verði prédikun raunveruleg prédikun, verði hin mannlegu orð prédikarans að guðlegum orðum í eyrum áheyrenda og veki trú í hjörtum þeirra, er það aldrei prédikaranum að þakka heldur verk heilags anda "ubi et quando visum est Deo" - hvar og hvenær sem Guði þóknast.

Maðurinn framleiðir ekki orð Guðs og raunar er hann ekki einu sinni framleiðandi eigin orða.

Þegar ég tala er ég ekki að búa til neitt nýtt. Ég nota orð, hljóð og bendingar sem ég hef lært af öðrum. Tal mitt er því ekki mitt eigið. Það er frá öðrum komið og þeim ætlað.

Og einmitt vegna þess að tal mitt er ekki mitt eigið heldur annarra get ég vænst þess að þeir skilji það.

Mál mannsins er margslungið fyrirbæri og ekki verður það auðskiljanlegra þegar búið er að blanda Guði almáttugum inn í það.

Myndin með færslunni er af höggmynd eftir Bob Perkoski.

Athugasemdir

[Gísli Baldvinsson (IP-tala skráð) 11.3.2008 kl. 15:23]

Hér sýnist mér líka verið að vísa í unglingapredikun í öðru prestakalli þar sem þótti þótti þörf að biðjast afsökunar á henni. Var ekki frelsarinn 12 ára í musterinu?

[Svavar Alfreð Jónsson, 11.3.2008 kl. 15:44]

Jú, Gísli, frelsarinn var 12 ára í musterinu (og uppskar hálfgerðar skammir frá foreldrum sínum) og unglingar hafa margoft tekið til máls í kirkjum, t. d. á æskulýðsdegi.

Ég hef svo sem ekki kynnt mér það náið en ég held að ástæðan fyrir því beðist var afsökunar á ræðu unglingsins í Laugarneskirkju hafi ekki verið sú að unglingur hafi talað heldur það sem var sagt í ræðunni.

[Matthías Ásgeirsson, 14.3.2008 kl. 09:54]

"heldur það sem var sagt í ræðunni."

Hvað var sagt í ræðunni sem veldur því að það þarf að biðjast afsökunar?  Sagði hann að biskup væri hatrammur maður?

[Svavar Alfreð Jónsson, 14.3.2008 kl. 10:14]

Mér skilst að afsökunarbeiðnin sé á heimasíðu Laugarneskirkju, Matthías.

[Anna Benkovic Mikaelsdóttir, 15.3.2008 kl. 01:33]

ææææææææææææj sannleikurinn er dýrkeyptur...sérstaklega í Kirkjunum greinilega!